ҚазРусEng

Тұрақты даму

Атмосфералық ауа сапасына автоматты экологиялық мониторинг станциялары арқылы бақылау жүргізу

ҚМГКК-де және СҚА периметрі бойынша орналасқан 18 автоматты экологиялық мониторинг станциясы (ЭМС 001 – 018) қоршаған ортаны қорғау бірыңғай автоматты жүйесіне біріктірілген.

 

18 ЭМС ішінен төртеуі кен орнының аумағында және СҚА шегінде орналасқан.  2023 жылдың соңындағы жағдай бойынша есептік СҚА шекарасында 13 ЭМС орналасқан: 006-018; ЭМС 005 Ақсай қаласының маңында орналасқан. 

 

2024 жылы ҚМГКК аумағындағы СҚА шегінде орналасқан ЭМС станцияларымен тіркелген бақыланатын компоненттердің орташа жылдық шоғырлануы төменгі кестеде көрсетілген. Бұл кестеде «Нақты жылдық орташа шоғырлану» бағанасы әрбір ЭМС-ке бақыланатын ауа компоненттерінің орташа шоғырлануының максималды және минималды мәндерін көрсетеді.

 

2024 ж. ЭМС тіркелген бақыланатын компоненттер шоғырлануының орташа жылдық мәндері

 

Бақыланатын компоненттер

Нақты жылдық орташа шоғырлану, мг/м3

ШРК б.м.*, мг/м3

ШРК-ның артуы, б.м.**

H2S

0-ден 0,002-ге дейін

0,008

жоқ

SO2

0,001-ден 0,010-ға дейін

0,5

жоқ

NO2

0,001-ден 0,010-ға дейін

0,2

жоқ

CO

0,1-ден 0,4-ке дейін

5,0

жоқ

 

 

 

* ШРК б.м. - елді мекендердің ауасындағы химиялық заттардың рұқсат етілген ең жоғары шекті концентрациясы, мг/м3.  20-30 минут бойында тыныс алу кезінде бұл концентрация адам ағзасында рефлекторлық реакцияларды тудырмауға тиіс (демді ұстап тұру, көздің шырышты қабығының, жоғарғы тыныс алу жолдарының тітіркенуі және т.б.)

 

**СҚА шекарасында ауа сапасының өлшем шарты болып ШРК б.м. қолданылады. ЭМС станциялары ШРК б.м. көрсеткіші артқан кезде белгі беруге бейімделген.

 

Барлық ЭМС төрт негізгі ластаушылар (H2S, SO2, NO2, CO) бойынша үздіксіз, яғни тәулігіне 24 сағат бойы өлшеу жүргізеді.

 

ЭМС станцияларынан алынған деректер бойынша 2024 жылы бақыланатын компоненттердің нақты орташа тәуліктік, орташа айлық, орташа тоқсандық және орташа жылдық шоғырлану көрсеткіштері белгіленген санитариялық-гигиеналық стандарттардан аспады.

Бұл ретте, жыл ішінде күкіртсутек бойынша 20 минуттық асып кетудің 8  жағдайы тіркелді. 

Қазақстан Республикасының Экологиялық кодексінің 184-бабы 2-тармағының 8-тармақшасында көзделген талаптарға сәйкес, Компания БҚО Экология департаментіне ЭМС-013, ЭМС-009 және ЭМС-006 станцияларында тіркелген асып кету фактілері туралы хабарлама жіберді.

 

Төменгі кестеде көрсетілген асып кетулер мен КПО өндірістік объектілерінің қызметі арасында байланыс орнатылмағанын айтып кеткен жөн. Асып кетулер тіркелген кезде КПО-ның барлық объектілері штаттық режимде жұмыс істеді, КПО ұңғымаларында алауды жағу/тазарту жұмыстары жүргізілмеді. Технологиялық жабдықтың жұмысындағы ақаулар, ағып кетулер немесе рұқсат етілмеген шығарындылар, технологиялық процестің апаттық немесе жоспарлы тоқтауы тіркелген жоқ. КПО объектілері арасында H2S газының тікелей көздері анықталған жоқ.  27 тамызда СЭМ-013-те тіркелген 20 минуттық асып кетудің үш жағдайы №508 құбырдың USSA газының ағып кетуіне байланысты болуы мүмкін.

 

2024 жылы ЭМС тіркеген ШРК б.м. мәнінің асып кету жағдайлары

 

ЭМС №

Бақыланатын компоненттер

ШРК б.м. мг/м3

Арту жағдайларының саны

ШРК б.м. артуының жиілілігі

ЭМС -006

 

H2S

 

0,008

 

4

 

1,75

 

ЭМС -009

H2S

0,008

23

1,25

ЭМС -013

 

H2S

0,008

 

1

 

1,25-тен 7,25-ке дейін

 

 

ШРК мәнінің асып кетуі тіркелген күні ҚМГКК аумағына іргелес орналасқан елді мекендердің тұрғындарынан газ иісіне шағымдар түскен жоқ.

 

КПО-ның барлық 18 автоматты ЭМС-тен алынатын атмосфералық ауаның сапасы туралы деректер «Экомонитор» порталы арқылы Батыс Қазақстан облысы бойынша Экология департаментіне онлайн режимінде жіберіледі.